Thực hiện Quyết định số 2561/QĐ-TTg ngày 31/12/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tăng cường vai trò của người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số”, Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg ngày 06/3/2018 của Thủ tướng Chính phủ về tiêu chí lựa chọn, công nhận người có uy tín và chính sách đối với người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Trong những năm qua, Ban Dân tộc đã tham mưu UBND tỉnh triển khai thực hiện tốt các chương trình, chính sách nhằm phát huy vai trò của người có uy tín trong công tác tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.
Người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số được xem là lực lượng quần chúng đặc biệt, đóng vai trò quan trọng làm cầu nối không thể thiếu để đưa chủ trương, quan điểm của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước đến đồng bào dân tộc thiểu số cũng như giúp Đảng, Nhà nước hiểu được tâm tư, nguyện vọng của đồng bào dân tộc thiểu số. Hiện nay, tỉnh Đồng Nai có trên 200 người có uy tín thuộc nhiều thành phần dân tộc và nghề nghiệp khác nhau. Bằng sự tín nhiệm của bản thân, người có uy tín đã thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, vận động đồng bào các dân tộc thiểu số.
Trong việc giữ gìn an ninh trật tự: người có uy tín là cánh tay đắc lực trong công tác phối hợp triển khai và thực hiện tốt các nhiệm vụ vận động đồng bào dân tộc tham gia xây dựng phong trào “Tổ tự quản, đội dân phòng”, phát hiện tố giác tội phạm và cung cấp nhiều thông tin có giá trị cho các cơ quan chức năng; chủ động tham gia giải quyết kịp thời những vướng mắc từ cơ sở, không để xảy ra điểm nóng; tuyên truyền vận động Nhân dân đề cao cảnh giác, kiên quyết đấu tranh, không nghe theo những luận điệu tuyên truyền của kẻ xấu nhằm chống phá nhà nước, chia rẽ khối đoàn kết dân tộc; phối hợp tham gia giải quyết mâu thuẫn trong nội bộ Nhân dân, quản lý, cảm hóa, giáo dục đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật, giải quyết ổn thỏa nhiều vụ khiếu kiện, tranh chấp đất đai góp phần ổn định trật tự, an ninh xã hội vùng dân tộc thiểu số. Tính đến nay, người có uy tín đã tham gia hòa giải thành công hơn 200 vụ việc liên quan đến tranh chấp đất đai, xung đột gia đình; Phát hiện, báo cáo chính quyền và cùng bà con đồng bào dân tộc ngăn chặn, xử lý truyền đạo trái phép; tham gia giải thích, vận động người dân không để xảy ra các vụ khiếu kiện đông người, đồng thuận với các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước.
Trong công tác phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới: Trong số trên 200 người có người có uy tín thì có 27 người là hộ sản xuất, kinh doanh giỏi có thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm, luôn đi đầu trong việc tham gia học tập kinh nghiệm trong lao động, sản xuất tạo ra của cải vật chất, biết cách tổ chức sản xuất theo phương pháp khoa học mang lại hiệu quả kinh tế cao. Bản thân người có uy tín còn hỗ trợ đồng bào dân tộc mình trong việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, vay vốn phát triển sản xuất, chăn nuôi để vươn lên thoát nghèo bền vững, không còn trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ của nhà nước. Bên cạnh đó, người có uy tín còn tham gia tích cực vào phong trào “tương thân, tương ái”, vận động giúp đỡ các hộ gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, học sinh nghèo vượt khó. Tính đến nay, người có uy tín trên địa bàn tỉnh đã vận động xây dựng, sửa chữa hàng trăm căn nhà, hàng nghìn phần quà và hàng trăm triệu học bổng cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số; tích cực tham gia vận động đồng bào hiến đất, đóng góp tiển của, ngày công để xây dựng cơ sở hạ tầng, sửa chữa các tuyến đường, trụ sở ấp, kéo điện chiếu sáng,…góp phần cùng với địa phương hoàn thành các mục tiêu trong phong trào xây dựng nông thôn mới.
Là những người am hiểu về truyền thống văn hóa, phong tục tập quán của đồng bào dân tộc, người có uy tín đã có những đóng góp to lớn trong việc giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc và xây dựng đời sống văn hóa mới ở khu dân cư: tham gia cùng chính quyền địa phương phục dựng và tổ chức các lễ tết truyền thống, các hoạt động văn hoá, thể thao; tham gia vận động người dân thực hiện nếp sống mới trong việc cưới, việc tang, lễ hội, loại bỏ những hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan; phối hợp với Ban Văn hóa - Thông tin xã tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ quần chúng nhằm đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu hưởng thụ văn hóa của Nhân dân trên địa bàn, trong đó có đồng bào dân tộc thiểu số. Trong những năm qua, nhiều lễ, tết truyền thống của đồng bào các dân tộc được phục dựng như tết của đồng bào Chơ ro, Mạ, S’Tiêng, Hoa, Tày, Chăm, Khmer…trong đó vai trò của người có uy tín được thể hiện rõ trong các nghi thức chủ lễ, truyền dạy nhạc cụ truyền thống, dạy tiếng nói, chữ viết, thiết kế trang phục của đồng bào dân tộc.
Bên cạnh đó, người có uy tín còn đóng vai trò quan trọng trong việc tham gia các hoạt động xây dựng đảng, chính quyền, mặt trận tổ quốc và các đoàn thể tại địa phương qua việc đảm nhiệm các chức vụ như: Trưởng ấp, Trưởng Ban công tác mặt trận, Chi hội trưởng các đoàn thể, tham gia các tổ hòa giải, tổ an ninh, đại biểu HĐND cấp huyện, cấp xã. Nhiều người uy tín tuy tuổi cao vẫn tích cực vận động con em đồng bào dân tộc tham gia các hoạt động đoàn thể ở địa phương, vận động thanh niên tham gia đầy đủ nghĩa vụ quân sự… góp phần củng cố hệ thống chính trị cơ sở ngày một vững mạnh toàn diện, tạo điều kiện thuận lợi trong việc tập hợp đồng bào dân tộc thiểu số.
Có thể nói, hoạt động của đội ngũ người có uy tín trong những năm qua đã góp phần to lớn đối với sự ổn định và phát triển của vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Họ đã và đang đóng góp rất quan trọng vào sự nghiệp đại đoàn kết các dân tộc, phát huy tinh thần làm chủ của Nhân dân, góp phần khai thác tiềm năng, thế mạnh của từng vùng, từng dân tộc để không ngừng đẩy mạnh sản xuất, phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo, từng bước cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các dân tộc thiểu số. Ghi nhận những đóng góp đó, trong năm qua, Ban Dân tộc đã tham mưu UBND tỉnh Đồng Nai ban hành nhiều chính sách thể hiện sự quan tâm đặc biệt nhằm phát huy hơn nữa vai trò nòng cốt của người có uy tín như: hỗ trợ kinh phí hàng tháng cho người có uy tín, tổ chức thăm hỏi khi bị ốm đau, gia đình gặp khó khăn hoạn nạn hay trong các dịp lễ, tết truyền thống; vinh danh người có uy tín tại các Lễ tuyên dương, Họp mặt hàng năm; tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao năng lực cho người uy tín trong thực hiện công tác dân tộc,… Ngoài ra người có uy tín còn được cấp báo Đồng Nai, báo Dân tộc và Phát triển, được đưa đi tham quan, học tập, trao đổi kinh nghiệm ở các tỉnh miền Bắc và miền Nam. Riêng năm 2022, Ban Dân tộc đã tham mưu UBND tỉnh trao tặng 08 bằng khen, biểu dương 60 người có uy tín tiêu biểu xuất sắc trong Lễ Tuyên dương nhân sĩ trí thức, doanh nhân, hộ sản xuất kinh doanh giỏi dân tộc thiểu số tiêu biểu tỉnh Đồng Nai lần thứ II; tặng giấy khen của Trưởng Ban Dân tộc cho 70 người có uy tín có thành tích tiêu biểu trong thực hiện công tác dân tộc./
Ngô Thị Luyến – Ban Dân tộc tỉnh
© 2020 - Sở Tư Pháp Tỉnh Đồng Nai